మన పార్లమెంటు సభ్యులకు శుభవార్త. కేంద్ర ప్రభుత్వం ఎంపీల వేతనాలు, అలవెన్సులు, పెన్షన్లలో 24% పెంపును ప్రకటించింది. ఈ నిర్ణయం 2023 ఏప్రిల్‌ 1 నుంచి అమలులోకి వచ్చినప్పటికీ, తాజాగా దీనికి సంబంధించిన అధికారిక నోటిఫికేషన్‌ మార్చి 24, 2025న విడుదలైంది. ఈ పెంపుతో ఎంపీల నెలవారీ వేతనం రూ.1 లక్ష నుంచి రూ.1.24 లక్షలకు చేరుకుంది.

వేతనాలతో పాటు అలవెన్సుల్లోనూ మార్పు
ఈ సవరణలో భాగంగా, ఎంపీలకు రోజువారీ భత్యం రూ.2,000 నుంచి రూ.2,500కు పెంచారు. అంతేకాకుండా, మాజీ ఎంపీల పెన్షన్‌ కూడా రూ.25,000 నుంచి రూ.31,000కు పెరిగింది. ఐదేళ్లకు మించి సేవలు అందించిన మాజీ ఎంపీలకు ప్రతి అదనపు సంవత్సరానికి ఇచ్చే అదనపు పెన్షన్‌ రూ.2,000 నుంచి రూ.2,500కు సవరించారు. ‘సభ్యుల వేతనం, అలవెన్సులు, పెన్షన్‌ ఆఫ్‌ పార్లమెంట్‌ చట్టం’ కింద ఈ మార్పులు జరిగాయి. ఆదాయపు పన్ను చట్టం 1961లోని కాస్ట్‌ ఇన్ఫ్లేషన్‌ ఇండెక్స్‌ ఆధారంగా పెంపును నిర్ణయించారు.

ఎప్పటి నుంచి అమలు?
ఈ వేతన పెంపు 2023 ఏప్రిల్‌ 1 నుంచి వర్తింపచేస్తారు. అంటే, గత రెండేళ్లుగా ఎంపీలు అందుకోవాల్సిన బకాయిలు కూడా వారికి చెల్లిస్తారు. 2018 తర్వాత ఎంపీల వేతనాల్లో జరిగిన తొలి పెంపు ఇది. 2018లో ఎంపీల బేసిక్‌ వేతనం రూ.1 లక్షగా నిర్ణయించగా, నియోజకవర్గ ఖర్చుల కోసం రూ.70,000 అలవెన్స్‌ కలిపి మొత్తం రూ.1.70 లక్షలు అందేవి.

ఎందుకీ పెంపు?
దేశంలో పెరుగుతున్న జీవన వ్యయాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని, ఎంపీలు తమ విధులను సమర్థవంతంగా నిర్వహించేందుకు ఈ వేతన సవరణ జరిగినట్లు కేంద్రం తెలిపింది. పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ జారీ చేసిన నోటిఫికేషన్‌లో ఈ వివరాలు పొందుపరిచారు. ఈ నిర్ణయం ద్వారా దాదాపు 543 మంది లోక్‌సభ ఎంపీలు, 245 మంది రాజ్యసభ ఎంపీలు ప్రయోజనం పొందనున్నారు.

వేతనం, అలవెన్సుల్లో మార్పులు
ఈ సవరణలో భాగంగా, కేవలం బేసిక్‌ వేతనం మాత్రమే కాకుండా, ఇతర అలవెన్సులు మరియు పెన్షన్లలో కూడా గణనీయమైన పెంపు జరిగింది. ఇవీ వివరాలు:

నెలవారీ వేతనం: రూ.1,00,000 నుంచి రూ.1,24,000కు పెరిగింది.
రోజువారీ భత్యం: పార్లమెంటు సమావేశాల్లో హాజరైనప్పుడు ఇచ్చే రోజువారీ భత్యం రూ.2,000 నుంచి రూ.2,500కు పెరిగింది.
నియోజకవర్గ అలవెన్స్‌: నియోజకవర్గ ఖర్చుల కోసం ఇచ్చే నెలవారీ అలవెన్స్‌ రూ.70,000 నుంచి రూ.90,000కు సవరించబడింది.
కార్యాలయ ఖర్చులు: ఎంపీల కార్యాలయ నిర్వహణ కోసం రూ.20,000 నుంచి రూ.25,000కు పెంచారు.
పెన్షన్‌: మాజీ ఎంపీల పెన్షన్‌ రూ.25,000 నుంచి రూ.31,000కు పెరిగింది. అదనంగా, ఐదేళ్లకు మించి సేవలు అందించిన వారికి ప్రతి అదనపు సంవత్సరానికి రూ.2,000 ఉన్న అదనపు పెన్షన్‌ ఇప్పుడు రూ.2,500కు చేరింది.

ఎప్పటి నుంచి అమలు? బకాయిల వివరాలు
ఈ వేతన పెంపు 2023 ఏప్రిల్‌ 1 నుంచి రెట్రోస్పెక్టివ్‌గా అమలులోకి వస్తుంది. ఉదాహరణకు, ఒక ఎంపీకి నెలకు రూ.24,000 అదనంగా వస్తే, రెండేళ్ల బకాయిలు (24 నెలలు) రూ.5,76,000 వరకు ఉంటాయి. ఈ బకాయిలు ఒకేసారి చెల్లిస్తారా? లేక విడతలవారీగా ఇస్తారా అనే విషయంపై ఇంకా స్పష్టత రాలేదు.

ఎంపీల వేతనాల నేపథ్యం
భారత ఎంపీల వేతనాలు స్వాతంత్య్రం తర్వాత నుంచి క్రమంగా పెరుగుతూ వచ్చాయి. 1954లో ఎంపీల వేతనం కేవలం రూ.400 మాత్రమే. కాలక్రమేణా ద్రవ్యోల్బణం మరియు జీవన వ్యయాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వేతన పెంపు జరుగుతూ వచ్చింది. 2001లో ఇది రూ.12,000కు చేరగా, 2010 నాటికి రూ.50,000 అయింది. 2018లో చివరిగా వేతనం రూ.1 లక్షకు పెరిగింది. ఇప్పుడు, 2025లో వచ్చిన ఈ సవరణ 2018 తర్వాత తొలి పెంపుగా నిలిచింది.

ఎందుకీ పెంపు? కేంద్రం వాదన
దేశంలో ద్రవ్యోల్బణం పెరుగుతున్న నేపథ్యంలో, ఎంపీలు తమ నియోజకవర్గాల్లో సమర్థవంతంగా పనిచేయడానికి ఈ వేతన పెంపు అవసరమని కేంద్రం వాదిస్తోంది. పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ జారీ చేసిన ఒక ప్రకటనలో, ‘ఎంపీలు ప్రజా ప్రతినిధులుగా తమ విధులను నిర్వహించడానికి తగిన ఆర్థిక భద్రత కల్పించడం ఈ నిర్ణయం లక్ష్యం’ అని పేర్కొన్నారు. అంతేకాకుండా, ఎంపీలు తమ నియోజకవర్గాల్లో పర్యటనలు, సమావేశాలు, ప్రజా సమస్యల పరిష్కారం కోసం చేసే ఖర్చులు గత ఐదేళ్లలో గణనీయంగా పెరిగాయని కూడా కేంద్రం తెలిపింది.

ఇతర దేశాల ఎంపీల వేతనాలతో పోలిక
భారత ఎంపీల వేతనాన్ని అంతర్జాతీయ స్థాయిలో పోల్చితే, ఇది ఇంకా తక్కువగానే ఉందని కొందరు వాదిస్తారు. ఉదాహరణకు, అమెరికాలో ఒక కాంగ్రెస్‌ సభ్యుడి వార్షిక వేతనం సుమారు 174,000 డాలర్లు (రూ.1.45 కోట్లు), బ్రిటన్‌లో ఒక ఎంపీకి సుమారు 86,000 యూరోలు (రూ.90 లక్షలు) ఉంటుంది. భారతదేశంలో ఇప్పుడు ఎంపీల వార్షిక వేతనం రూ.14.88 లక్షలు (అలవెన్సులు మినహా) మాత్రమే. అయితే, దేశ ఆర్థిక పరిస్థితులు, జీడీపీని దృష్టిలో ఉంచుకుంటే ఈ వేతనం గణనీయమైన పెంపేనని విశ్లేషకులు చెబుతున్నారు.