ఎన్నికల హామీ 
కూటమి ప్రభుత్వం ఎన్నికల మేనిఫెస్టోలో మహిళలకు ఉచిత బస్సు ప్రయాణం హామీ ఇచ్చింది. ఎన్నికల ప్రచారంలో ఈ పథకం ద్వారా రాష్ట్రంలోని మహిళలు, బాలికలు, ట్రాన్స్‌జెండర్ వ్యక్తులు స్వేచ్ఛగా రాకపోకలు సాగించవచ్చని, ముఖ్యంగా తీర్థయాత్రలు, విహారయాత్రలు చేయవచ్చని ప్రకటించారు. అధికారంలోకి వచ్చిన ఏడాది రోజుల తర్వాతే ఈ హామీని అమలు చేస్తున్నారు. 2025 ఆగస్టు 15 నుంచి రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ఈ పథకం ప్రారంభం కానుంది.

ఐదు కేటగిరీలకే పరిమితం
ప్రభుత్వం విడుదల చేసిన మార్గదర్శకాల ప్రకారం, ఈ ఉచిత బస్సు సౌకర్యం కేవలం పల్లెవెలుగు, అల్ట్రా పల్లెవెలుగు, సిటీ ఆర్డినరీ, మెట్రో ఎక్స్‌ప్రెస్, ఎక్స్‌ప్రెస్ బస్సులకు మాత్రమే వర్తిస్తుంది.

అయితే నాన్-స్టాప్ సర్వీసులు, అంతర్రాష్ట్ర సర్వీసులు, కాంట్రాక్ట్ క్యారేజీలు, చార్టెడ్ సర్వీసులు, ప్యాకేజ్ టూర్లు, సప్తగిరి ఎక్స్‌ప్రెస్, అల్ట్రా డీలక్స్, సూపర్ లగ్జరీ, స్టార్ లైనర్, అన్ని ఏసీ బస్సులు ఈ పథకం పరిధిలో లేవు.

ఎన్నికల ప్రచారంలో ఇచ్చిన హామీలు
ప్రచార సభల్లో ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు ఈ పథకం వల్ల మహిళలు ఉచితంగా తిరుపతి తీర్థయాత్రలు చేయవచ్చని, విహారయాత్రలకు వెళ్లవచ్చని హామీ ఇచ్చారు. దీని వల్ల ఆర్థిక భారం తగ్గి, మహిళలు మరింత స్వేచ్ఛగా ప్రయాణం చేయగలరని చెప్పారు.

ప్రస్తుత అమలులో ఉన్న పరిమితులు
అయితే ప్రస్తుత మార్గదర్శకాల ప్రకారం, ఈ పథకం లాంగ్ రూట్ సర్వీసులకు వర్తించదు. ఏసీ, లగ్జరీ, నాన్-స్టాప్ బస్సులు కూడా ఇందులో లేవు. దీని వల్ల ఎన్నికల ప్రచారంలో చెప్పిన తీర్థయాత్రలు, విహారయాత్రల వాగ్దానాలు వాస్తవానికి పరిమితమవుతున్నాయి. ముఖ్యంగా తిరుపతి వంటి ప్రసిద్ధ తీర్థక్షేత్రాలకు ఎక్కువగా నడిచే లాంగ్ రూట్, సప్తగిరి, లగ్జరీ బస్సులు ఉచిత ప్రయాణంలో లేకపోవడం గమనార్హం.

భద్రతా చర్యలు – సదుపాయాల మెరుగుదల
మహిళా ప్రయాణికుల భద్రత కోసం మహిళా కండక్టర్లకు బాడీ వోర్న్ కెమెరాలు, అన్ని బస్సుల్లో సీసీ కెమెరాలు ఏర్పాటు చేసే ప్రణాళిక ఉంది. అలాగే బస్ స్టేషన్లలో ఫ్యాన్లు, కుర్చీలు, తాగునీటి సదుపాయాలు, మరుగుదొడ్ల వసతులు మెరుగుపరుస్తామని ప్రభుత్వం చెబుతోంది.

మహిళల ఆకాంక్ష
మహిళలు, ట్రాన్స్‌జెండర్ ప్రయాణికులు ఈ పథకం మరింత ఉపయోగకరంగా మారాలంటే లాంగ్ రూట్, ఏసీ, లగ్జరీ సర్వీసులను కూడా పథకంలో చేర్చాలని కోరుతున్నారు. అప్పుడే ఇది ఎన్నికల ప్రచారంలో ఇచ్చిన హామీకి పూర్తి న్యాయం చేస్తుందని వారు భావిస్తున్నారు.

ఇతర రాష్ట్రాల పోలిక

• కర్ణాటక – 2023 జూన్ నుంచి “శక్తి” పథకం అమలులో ఉంది. 18 ఏళ్లు పైబడిన రాష్ట్ర మహిళలకు సాధారణ, ఎక్స్‌ప్రెస్, లాంగ్ రూట్ బస్సుల్లో ఉచితం. ఏసీ, లగ్జరీ, అంతర్రాష్ట్ర సర్వీసులు మినహాయింపు. లాంగ్ రూట్ సాధారణ బస్సులు కూడా ఉచితం కావడం పెద్ద సౌకర్యం.

• తెలంగాణ – 2023 డిసెంబర్ నుంచి ఉచిత బస్సు పథకం. పల్లెవెలుగు, ఎక్స్‌ప్రెస్, సిటీ బస్సులు సహా ఎక్కువ రకాల సాధారణ సర్వీసులు ఉచితం. ఏసీ, లగ్జరీ, అంతర్రాష్ట్ర బస్సులు మినహాయింపు. లాంగ్ రూట్ సాధారణ సర్వీసులు ఉండటం వల్ల జిల్లాల మధ్య సులభ రాకపోకలు.

• ఆంధ్రప్రదేశ్ – ఐదు కేటగిరీలకే పరిమితం, లాంగ్ రూట్‌లో పరిమితులు ఎక్కువ. ప్రచారంలో చెప్పిన తీర్థయాత్రలు, విహారయాత్రలు పూర్తి స్థాయిలో సాధ్యం కాని పరిస్థితి.