మన దేశం ప్రపంచంలో రెండవ అతిపెద్ద రహదారి నెట్‌వర్క్‌ ఉన్న దేశం అయినా రోడ్డు భద్రతలో మాత్రం అత్యంత ప్రమాదకర దేశాల్లో ఒకటిగా నిలిచింది. దేశంలో కేవలం 2 శాతం రోడ్లు మాత్రమే జాతీయ రహదారులు కాగా వాటిపైనే 35 నుంచి 40 శాతం ప్రమాదాలు జరుగుతున్నాయి. రోడ్డు ప్రమాద మృతుల సంఖ్యను బట్టి చూస్తే ప్రపంచంలోని 199 దేశాల్లో మన దేశం రెండవ స్థానంలో ఉంది. ప్రతి ఏటా మన దేశంలో 2.06 లక్షల మంది రోడ్డు ప్రమాదాల్లో మృత్యువాత పడుతున్నారు. ప్రపంచ వ్యాప్తంగా రోడ్డు ప్రమాదాల్లో చనిపోతున్న వారిలో ఇది 18 శాతంగా ఉంది. దీనివల్ల సామాజిక, ఆర్థిక రంగాల్లో జరిగిన నష్టం 1.47 లక్షల కోట్లుగా ఉందని అంచనా. దేశ జీడీపీలో ఇది ఒక శాతానికి సమానం. రోడ్డు ప్రమాద మరణాలు చైనాలో అత్యధికంగా ఏడాదికి 2.48 లక్షలు ఉండగా ఆ తర్వాత స్థానంలో మన దేశం ఉంది. ఆ తర్వాత అమెరికాలో ఏడాదికి 48 లక్షల మంది, బ్రెజిల్‌లో 34 లక్షలు, బంగ్లాదేశ్‌లో 32 లక్షల మంది రోడ్డు ప్రమాదాల్లో చనిపోతున్నారు. ప్రపంచంలో ప్రతి నిత్యం జరుగుతున్న మరణాలకు గత కారణాల్లో రోడ్డు ప్రమాదాలు ఎనిమిదో కారణంగా ఉన్నట్లు డబ్లు్యహెచ్‌ఓ ప్రకటించింది.

ఆంధ్రాలో భయానక ప్రమాదాలు
మన రాష్ట్రంలోనూ రోడ్డు ప్రమాదాలు భయానకంగా ఉన్నాయి. వారం క్రితం కర్నూలు జిల్లా చిన్నటేకూరులో ప్రైవేటు ట్రావెల్స్‌ బస్సు దగ్ధమైన ఘటనలో 19 మంది సజీవ దహనమయ్యారు. సోమవారం తెలంగాణలోని రంగారెడ్డి జిల్లా మీర్జాగూడలో ఆర్టీసీ బస్సును టిప్పర్‌ ఢీకొనడంతో 19 మంది మృతి చెందారు. గత ఆరేళ్లలో రాష్ట్రంలో లక్షకుపైగా ప్రమాదాలు వాటిల్లో 45 వేల మంది ప్రాణాలు గాల్లో కలిసిపోయాయి. విశాఖపట్నం, విజయవాడ నగరాలు దేశంలో రోడ్డు ప్రమాదాలు ఎక్కువగా జరుగుతున్న దేశంలోని నగరాలతో పోల్చితే 21, 22వ స్థానాల్లో ఉన్నాయి. 2024–25 సంవత్సరంలో ఈ ప్రమాదాలు 5 శాతం పెరిగినట్లు ప్రభుత్వం అధికారికంగా ప్రకటించింది. 2024–25లో 24,511 ప్రమాదాలు జరగ్గా వాటిలో 10,522 మంది చనిపోయారు. మెజారిటీ రోడ్డు ప్రమాదాలు 15 నుంచి 21 గంటల మధ్యే జరుగుతున్నట్లు గుర్తించారు. జాతీయ రహదారులపై ఇష్టానుసారం పార్కింగ్‌ చేయడం వల్ల ఎక్కువ ప్రమాదాలు చోటు చేసుకుంటున్నాయి. వెనుక నుంచి గుద్దడం వల్ల జరిగే ప్రమాదాలు మన రాష్ట్రంలో అత్యధికం. మానవ లోపాలు, కండీషన్‌లో లేని వాహనాలు, ప్రభుత్వ వైఫల్యాలే ఈ ప్రమాదాలకు కేంద్ర బిందువులుగా ఉంటున్నాయి.

ప్రమాదాలకు ప్రధాన కారణాలు :
– ఓవర్‌స్పీడ్‌ : 70 శాతానిపైగా రోడ్డు ప్రమాదాలు ఈ కారణంతోనే జరుగుతున్నాయి.
– డ్రైవర్లు రూల్స్‌ పాటించకపోవడం, డ్రైవింగ్‌ నైపుణ్యాలు లేకపోవడం
– మద్యం తాగి వాహనాలు నడపం
– రాంగ్‌ సైడ్‌ డ్రైవింగ్, హైవేలపై వాహనాలు నిలపడం
– మొబైల్‌ ఫోన్‌ మాట్లాడుతూ డ్రైవింగ్‌ చేయడం
– వాహనాల సమస్యలు : ఓవర్‌లోడింగ్, కండీషన్‌లో లేని వాహనాల వినియోగం
– సేఫ్టీ డివైసెస్‌ లేకపోవడం: హెల్మెట్, సీట్‌ బెల్ట్‌ పెట్టుకోకపోవడం
– ప్రభుత్వాల వైఫల్యం, రెగ్యులేషన్‌ లోపాలు
– రోడ్ల నిర్వహణ సరిగా లేకపోవడం, రోడ్‌ సేఫ్టీ ఆడిట్‌లు చేయకపోవడం
– మిక్స్‌డ్‌ ట్రాఫిక్‌.. పెద్ద వాహనాలు, కార్లు, బైకులు, పాదచారులకు ఒకటే మార్గం కావడం
– సరైన లేన్‌ మార్కింగ్‌ లేకపోవడం, మార్కింగ్‌ ఉన్నా లేన్‌ డిసిప్లిన్‌ పాటించకపోవడం
– ట్రాఫిక్‌ నియమాల అమలులో తీవ్ర నిర్లక్ష్యం

రోడ్డు ప్రమాదాల్లో టాప్‌ ప్రమాదకర దేశాలు:
సౌత్‌ ఆఫ్రికా, బ్రెజిల్, థాయ్‌లాండ్, ఇండోనేషియా, దక్షిణాఫ్రికా

రోడ్‌ సేఫ్టీలో సురక్షితమైన దేశాలు : నార్వే, స్వీడన్, స్విడ్జర్లాండ్, సింగపూర్, జపాన్‌

ఇండియా రోడ్‌ నెట్‌వర్క్‌
– మొత్తం 68లక్షల కిలోమీటర్ల మేర రోడ్లు
– జాతీయ రహదారులు : 1.45 లక్షల కిలోమీటర్లు
– స్టేట్‌ రహదారులు : 1.8 లక్షల కిలోమీటర్లు
– ఎక్స్‌ప్రెస్‌ వేస్‌ : 3 వేల కిలోమీటర్లు
ట్రాఫిక్‌ లోడ్‌ : ప్రపంచ రహదారుల మొత్తం పొడవులో 2 శాతం మాత్రమే మన దేశంలో ఉంది. కానీ రహదారి ట్రాఫిక్‌లో పది శాతం కంటె ఎక్కువ ట్రాఫిక్‌ ఉంటోంది.

దేశంలో అత్యంత ప్రమాదకర జాతీయ రహదారులు
1. ఎన్‌హెచ్‌–44 (శ్రీనగర్‌ – కన్యాకుమారి)
2. ఎన్‌హెచ్‌–48 (ఢిల్లీ – చెన్నై)
3️ఎన్‌హెచ్‌–16 (చెన్నై – కోల్‌కతా)
4. ఎన్‌హెచ్‌–66 (ముంబై – కేరళ తీర రహదారి)
5. ఎన్‌హెచ్‌–19 (ఢిల్లీ – కోల్‌కతా, పాత గ్రాండ్‌ ట్రంక్‌ రోడ్‌)
6. ఎన్‌హెచ–65 (హైదరాబాద్‌ – పుణే – ముంబై)

ఏపీలో అత్యంత ప్రమాదకర రోడ్లు
1. ఎన్‌హెచ్‌–16 (చెన్నై–కోల్‌కతా తీర రహదారి)
రాష్ట్రంలో ప్రమాదాల హాట్‌స్పాట్‌లో నంబర్‌ వన్‌. విశాఖపట్నం, రాజమహేంద్రవరం, గుంటూరు, విజయవాడ, నెల్లూరు జిల్లాల్లో ప్రమాదాలు ఎక్కువ.
– అధిక వేగం, లారీ ట్రాఫిక్, రాత్రివేళ లైట్‌ సమస్యలు ప్రధాన కారణాలు.

2. ఎన్‌హెచ్‌–44 (హైదరాబాద్‌–కర్నూలు–తిరుపతి మార్గం)
కర్నూలు, అనంతపురం, చిత్తూరు జిల్లాల గుండా వెళ్లే ఈ పొడవైన రహదారిపై వేగం నియంత్రణ లేకపోవడం వల్ల ప్రమాదాలు జరుగుతున్నాయి.
3. ఎన్‌హెచ్‌–71 (తిరుపతి–నెల్లూరు)
తిరుపతి–రేణిగుంట–నెల్లూరు మార్గంలో హెవీ ట్రాఫిక్‌. పొడవైన స్ట్రైట్‌ రోడ్‌ కావడం వల్ల వేగంపై నియంత్రణ ఉండడంలేదు.
4. ఎన్‌హెచ్‌–65 (హైదరాబాద్‌–విజయవాడ)
వాణిజ్య వాహనాల రద్దీ, చిన్న వాహనాల వేగం కలిపి ఈ మార్గాన్ని ప్రమాదకరంగా మార్చింది.
5. ఎన్‌హెచ్‌–216 (మచిలీపట్నం–కాకినాడ–ఒంగోలు)
– వర్షాకాలంలో గుంతలతో నిండిపోతుంది. రాత్రివేళ లైట్‌ లేకపోవడం వల్ల ఘోర ప్రమాదాలు.

అత్యంత ప్రమాదకర రాష్ట్ర రహదారులు
1. తిరుపతి–కడప
తిరుపతి, కడప మధ్య పర్వత మార్గాలు, వంకరల రోడ్లు. మలుపుల్లో నియంత్రణ కోల్పోవడం వల్ల తరచూ ప్రమాదాలు జరుగుతున్నాయి.
2. గుంటూరు–మాచర్ల–నాగార్జునసాగర్‌
కొండ ప్రాంతాలు, మలుపులు ఎక్కువ. ట్రాక్టర్లు, ఆటోలు, బస్సులు కలసి నడవడం వల్ల ప్రమాదాలు అధికం.
3. విజయనగరం–సాలూరు–అరకు
కొండ ప్రాంతం, పచ్చని దట్ట అడవుల మధ్య రహదారి.
4. ఒంగోలు–కందుకూరు–కావలి
తీర ప్రాంతం కావడం వల్ల వర్షాకాలంలో రోడ్లు దెబ్బతింటున్నాయి. లారీలు, బస్సులు వేగంగా నడవడం ప్రమాదాలకు కారణం.