రుణాల మీదే జీవనం? ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో ఉరకలెత్తుతున్న లోన్‌ కల్చర్‌

ఆంధ్రప్రదేశ్ ఆర్థిక పరిస్థితి రోజురోజుకూ ఆందోళనకరంగా మారుతోంది. ప్రభుత్వ అప్పులు, కుటుంబాల వ్యక్తిగత రుణాలు, పడిపోతున్న పొదుపులు—all కలిసి రాష్ట్రాన్ని ప్రమాదకర దిశలోకి నెడుతున్నాయని తాజా నివేదికలు సూచిస్తున్నాయి.

రాష్ట్ర ఆర్థిక స్థితి – లోటు మరింత పెరుగుతోంది

• నిటి ఆయోగ్ నివేదిక ప్రకారం, 2022–23 నాటికి **ఏపీ ప్రభుత్వ అప్పు GSDPలో 32.5%**కి చేరింది.
• బడ్జెట్ బయట తీసుకున్న రుణాలు (off-budget borrowings) కలుపుకుంటే, రాష్ట్రం మొత్తం బాధ్యతలు **44%**కు పైగా ఉన్నట్లు విశ్లేషణలు చెబుతున్నాయి.

ఈ స్థాయి అప్పులు రాష్ట్రానికి దీర్ఘకాలిక ఆర్థిక ముప్పుగా భావిస్తున్నారు.

బిఫర్కేషన్ తర్వాతే ఏపీ ఆర్థికంగా బలహీనంగా మారింది. ఇప్పుడు పరిస్థితి మరింత కఠినంగా మారినట్టు జాతీయ స్థాయి డేటా చూపిస్తోంది.

కుటుంబాల పొదుపులు పడిపోతున్నాయి – భారీ రుణాలు పెరుగుతున్నాయి

భారతదేశంలో—ప్రత్యేకంగా ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో—పొదుపులు ప్రమాదకరంగా తగ్గుతున్నాయి.

• CareEdge Ratings ప్రకారం, 2023–24లో కుటుంబాల పొదుపు రేటు 18.1%కి పడిపోయింది.
• RBI ప్రకారం, 2022–23లో కుటుంబాల నికర పొదుపులు GDPలో 5.1% మాత్రమే—ఇది 50 ఏళ్లలో కనిష్ఠం.

ఇది ఒక పెద్ద హెచ్చరిక.
పొదుపులు తగ్గితే, చిన్న సమస్య వచ్చినా ప్రజలు అప్పుల్లో మునిగిపోతారు. భూమి, బంగారం వంటి ఆస్తులు కోల్పోయే పరిస్థితి వస్తుంది.

ఎందుకు ఇంత ప్రమాదకర స్థాయిలో రుణాలు పెరుగుతున్నాయి?

1) విద్యా రుణాలు పెరగడం

ప్రైవేట్ కళాశాలల ఫీజులు భారీగా ఉండటంతో అనేక కుటుంబాలు విద్య కోసం రుణాలు తీసుకుంటున్నాయి.

2) ఖరీదైన వైద్య చికిత్సలు

స్కీములు ఉండినా, తీవ్రమైన కేసుల్లో చాలా కుటుంబాలు ఖరీదైన ప్రైవేట్ ఆసుపత్రులకు వెళ్తున్నారు. ఇది పెద్ద అప్పులకు దారితీస్తోంది.

3) వ్యవసాయ రుణాలు – పంట బీమా సరిగా పనిచేయకపోవడం

పంట నష్టం జరిగినా రైతులకు సరైన బీమా నష్టం పరిహారం రాకపోవడం వల్ల వారు అప్పుల్లో పడిపోతున్నారు.

4) సాధ్యమైన దానికంటే ఎక్కువగా హోమ్ లోన్స్ తీసుకోవడం

అవసరం లేకున్నా పెద్ద ఇళ్ల కోసం అధిక రుణాలు తీసుకోవడం, ఉద్యోగం లేదా ఆరోగ్య సమస్యలతో కుదేలవడం.

5) వివాహాలు, వేడుకలు – సామాజిక ఒత్తిడి

మహా ఖర్చులు చేసి బంధువులకు చూపించాలనే ఒత్తిడితో రుణాలు తీసుకునే కుటుంబాలు పెరుగుతున్నాయి.

6) ప్రమాదకర డిజిటల్ లోన్ యాప్‌లు

యువత ఎక్కువగా శాతం వడ్డీతో అప్పులు తీసుకుని బ్లాక్‌మెయిల్‌కు గురవుతున్నారు.

7) బైక్ EMIs – స్థిరమైన ఆదాయం లేకపోయినా కొనుగోళ్లు

తక్కువ వడ్డీ అంటూ యూత్‌ను ఆకర్షించే ఆఫర్లు వారిని అప్పుల చక్రంలోకి లాగుతున్నాయి.

8) iPhone – లైఫ్‌స్టైల్ ప్రెజర్

ప్రతిష్ఠ కోసం ఖరీదైన ఫోన్లు, బ్రాండ్ బట్టలు కొనడానికి యువత రుణాలు తీసుకుంటున్నారు.

9) రోజువారీ చెల్లింపుల వ్యాపార రుణాలు

₹500/day వంటి రుణాలు వ్యాపారం నెమ్మదించిన రోజుల్లో పెద్ద భారంగా మారుతున్నాయి.

10) బంగారం తాకట్టు – ప్రకటనల ఉచ్చు

బంగారం కుటుంబ భద్రత. కానీ దాన్ని పెద్దగా తాకట్టు పెట్టడం ప్రమాదకరం.

11) అత్యంత ఖరీదైన వివాహాలు

మరో కుటుంబం చేసినంత చేసేయాలని పోటీ.

12) భూమి ధరల భ్రాంతి

“భూమి విలువ ఎప్పుడూ పెరుగుతుందనే” తప్పు నమ్మకంతో ఎక్కువగా రుణాలు తీసుకోవడం.

నిపుణుల దృష్టిలో ప్రమాదం

ఆర్థిక నిపుణుల మాటలో
ఉత్పాదక పెట్టుబడుల కోసం తీసుకునే రుణాలు మంచివి.
కానీ ప్రస్తుతం తీసుకుంటున్న రుణాల ఎక్కువ భాగం వినియోగం కోసం, అంటే ఖర్చుల కోసం. ఇది ప్రమాదకరం.

ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణలో ఈ ట్రెండ్ బలంగా కనిపిస్తోంది.

సామాజిక అలవాట్లు – రాజకీయ ప్రభావం – తప్పిపోయిన అవకాశాలు